ترشیز کهن
کاشمر شهری در مرکز شهرستان کاشمر در استان خراسان رضوی و شرق ایران است. این شهر با مرکز استان یعنی شهر مشهد در حدود ۲۴۰ کیلومتر فاصله دارد. کاشمر دارای ۵ هزار کیلومتر مربع وسعت بوده و بر اساس آخرین سرشماری ها، جمعیتی در حدود ۱۰۲ هزار نفر در آن ساکن هستند. مردم این شهر به زبان فارسی و با گویش کاشمری و خراسانی سخن می‌گویند.
قدمت شهر کاشمر به بیش از دو هزار سال می‌رسد و از نام‌های قدیمی فراوان آن می‌توان به «کشمر»، «ترشیز»، «ترسیس» و «سلطان آباد» اشاره کرد. ساخت این شهر را به «بهمن» پسر «اسفندیار» و نوه «گشتاسب» نسبت داده‌اند. کاشمر در قرون دوم و سوم اسلامی بین امرای صفاری و طاهری دست به دست می‌شد. در قرون بعد نیز این شهر تجربه تصرف و غارت شدن توسط «سلطان سنجر سلجوقی»، «هلاکوخان مغول» و «امیر تیمور گورکانی» را داشته است هر چند در این میان روزهایی نیز وجود داشته‌اند که این شهر طعم آبادانی را چشیده است. در کل باید ادعا کرد که کاشمر تاریخ بسیار پر فراز و نشیبی را تجربه کرده و وجود آثار تاریخی فراوان در این شهر، سندی بر این ادعاست.
ارتفاعات «فغان بجستان» در جنوب، منطقه کوهستانی «کوه سرخ» در شمال، ناحیه‌ای خشک و کویری در غرب و جنوب و یک جلگه حاصلخیز در حومه شهر و قصبات آن است. شمال این شهرستان به دلیل کوهستانی بودن، آب و هوای سرد، مرکز آن معتدل و نواحی جنوبی آن که در نزدیکی کویر قرار دارند آب و هوای گرم و خشک دارند.
از مهم‌ترین صنایع دستی این شهر قالی ان است که بسیار معروف بوده و صنایع دستی دیگری همچون «گلیم بافی»، «گیوه دوزی» و «حصیربافی» نیز در کاشمر محبوبیت دارند و برخی از مشاغل مهم این شهر شامل نجاری، آهنگری و مسگری است.
از سوغاتی‌های بسیار مهم این شهر کشمش کاشمر است که جنبه صادراتی نیز دارد. همچنین در سال‌های گذشته زعفران و انار نیز به عنوان سوغاتی‌های این شهر به حساب آمده‌اند.
زنان روستاها در پخت نان تافتون، فتیر، قطاب، قلیفی و روغن جوشی مهارت بسیاری دارند و غذاهای محلی شهر کاشمر انواع اشکنه همچون «اشکنه قروتی» یا «اشکنه کشک»، «اشکنه بلغور با شیر»، «اشکنه گوجه فرنگی»، «اشکنه نیلکوک»، «اشکنه دنه»، «اشکنه بنه»، «اشکنه قرمه»، «اشکنه قاقرو» و غذاهای دیگری همچون «کم جوش» یا «کل جوش»، «توگی»، «آش کمای»، «گرماست» و «لیچار» است.
از مهم‌ترین دیدنی‌های طبیعی این شهر می‌توانیم «یخچال طبیعی بند قرا» در ۷ کیلومتری روستای بندقرا، «آبگرم معدنی کریز» در ۳ کیلومتری روستای کریز، «روستای نمونه گردشگری کوهسرخ» با آب و هوا، پوشش گیاهی و بافت پلکانی زیبایش، «یخدان فروتقه» عظیم‌ترین یخدان کاشمر و «پارک جنگلی سید مرتضی» را نام ببریم.
از جمله این آثار باستانی می‌توان به «خرابه‌های ارگ قدیم» در ضلع شمال غربی میدان مرکزی شهر، «قلعه گبر حصار» در شمال شرق روستای خضربیگ، «کاروانسرای حاج کاظم مدرسی» مربوط به اوایل دوران پهلوی، «آرامگاه شهید مدرس(ره)» از شخصیت‌های برجسته تاریخ معاصر ایران، «مسجد جامع کاشمر»، «امامزاده سید مرتضی(ع)»، «آرامگاه حمزه بن موسی کاظم(ع)» معروف به «باغمزار»، «بقایای قلعه ریگ» و «آسیاب‌های آبی قوژد» اشاره کرد.
